Wszystkie cechy, oraz właściwości fizykochemiczne i technologiczne papieru możemy podzielić na 3 podstawowe grupy:
Papier jak wiemy z poprzednich artykułów jest swoistego rodzaju materiałem, dlatego też posiada parametry wymiarowe: gramaturę, grubość, gęstość pozorną (wolumen), przezrocze. Właściwości te w znacznym stopniu zależą od wilgotności, dlatego dla powtarzalności wyników badań znormalizowano warunki pomiarów. Badania powinno przeprowadzać się po wcześniejszym sklimatyzowaniu (przechowywaniu) papieru, przez odpowiedni czas w pomieszczeniu o temperaturze 22 – 24 stopnie C i wilgotności względnej powietrza 48 – 52 %.
Drukowność papieru to zespół cech fizykochemicznych i technologicznych wpływających na jakość odbitki drukarskiej. W uproszczeniu można powiedzieć, że na papierze o dobrej drukowności uzyskamy odbitkę drukarską z dokładnym odtworzeniem elementów drukujących formy drukowej pod względem kształtu, umiejscowienia, pokrycia farbą i pożądanej barwie.
Zadrukowalność papieru to zespół właściwości fizykochemicznych i technologicznych papieru wpływający na przebieg procesu drukowania przy pełnej prędkości maszyny drukującej. Głównie zależy od właściwości wytrzymałościowych papieru.
Na szczęście klient drukarni nie musi znać wszystkich tych cech i właściwości papieru, ale obowiązkowo powinien coś wiedzieć o parametrach wymiarowych papieru i kilku innych ciekawych parametrach.
Jest to masa jednego metra kwadratowego papieru wyrażana w gramach na metr kwadratowy (g/m2). Gramatury są znormalizowane, a do celów poligraficznych najczęściej wykorzystywany jest zakres od 40 do 450g/m2.
Jest to odległość pomiędzy dwiema przeciwległymi powierzchniami arkusza, wyrażana w milimetrach. Parametr określa się mikrometrem na płaszczyźnie 2 cm2 przy nacisku 98,1 kPa.
Jest to masa 1 cm3 papieru. Wyraża się ją w gramach na cm3. Nazywa się ją gęstością pozorną, gdyż papier nie jest jednorodny i zawiera powietrze. Charakteryzuje ona zawartość struktury papieru, która znacznie wpływa na jego właściwości wytrzymałościowe, optyczne, dielektryczne, oraz chłonność cieczy.
Jest to objętość jednego grama masy wytworu papierniczego, określonego za pomocą grubości wytworu papierniczego i jego gramatury, opisana za pomocą wzoru matematycznego:
gdzie:
Wolumen zależy od wewnętrznej struktury papieru oraz od sposobu wykończenia jej powierzchni. Papiery o wolumenie większym od 1,3 są nazywane papierami objętościowymi, stosuje się je głównie do produkcji książek, które pomimo małej ilości stron mają wyglądać na pokaźne produkcje.
To pożądana estetyczna właściwość dla papierów drukowych i papierów do pisania. Mieści się w przedziale od 65% (papier gazetowy) do 93% (papier powlekany). Jest to białość względna, a określa się ją przez porównanie ilości światła odbitego w postaci rozproszonej od powierzchni papieru i od powierzchni wzorca tj. tlenku magnezu (MgO), którego białość przyjmuje się za 100%.
Jest właściwością użytkową zależną od specyficznej zdolności pochłaniania fal świetlnych o ściśle określonej długości i równoczesnego odbijania pozostałych fal światła.
Jest to pożądana cecha papierów, które mają być zadrukowane dwustronnie. Nieprzezroczystość wpływa na nieprześwitywalność zadrukowanej odwrotnej strony kartki. Zwiększa to czytelność i estetykę wydruku. Nieprzezroczystość rośnie wraz z zawartością wypełniaczy, barwników w papierze, a także drobnej frakcji półproduktów włóknistych.
Istotna dla papierów mapowych i pakowych, a także gazetowych drukowanych na szybkich maszynach zwojowych. Do pomiarów wytrzymałościowych wykorzystuje się zrywarki, aparaty Elmendorfa. Obciążenie zrywające wzdłuż włókien jest większe o 50-100% niż w kierunku poprzecznym. Wydłużenie w kierunku poprzecznym jest o ok. 2—4% większe niż w kierunku wzdłużnym. Odporność na przedarcie jest dobra, jeżeli siła wymagana do przedarcia wynosi ok. 1-2 N. Odporność w kierunku poprzecznym jest większa niż w kierunku wzdłużnym. Zwiększenie odporności na naddarcie uzyskuje się przez dodanie do papieru kauczuku syntetycznego.
To podatność na duże odkształcenia liniowe pod wpływem zmian wilgotności powietrza. Pod wpływem zwiększenia wilgotności następuję zwiększenie wymiarów liniowych, natomiast przy wysuszeniu papieru następuje zmniejszenie wymiarów liniowych. Jest to cecha, która wpływa na pasowanie kolorów.
Określa podatność papieru na zwilżanie i odporność na przenikanie cieczy. Dobry papier powinien przyjmować farbę bez rozlewania się na powierzchni. Stopień zaklejenia jest podawany w milimetrach i oznacza szerokość paska wykonanego specjalną farbą, który jeszcze się nie rozlewa.
Cecha istotna dla papierów drukowych, szczególnie offsetowych i dla offsetu bezwodnego. Wyraża się łatwością odrywania się od powierzchni papieru drobnych cząstek wypełniacza i fragmentów włókien pod wpływem tarcia i zginania. Pył z papieru może osiadać na formie lub na obciągu, zmuszając do częstego ich mycia i zniekształcając druk. Obniża to szybkość drukowania.
To właściwość powierzchni wytworu papierniczego charakteryzująca jej zdolność do kierunkowego odbijania przez nią światła. Połysk zależy od stosunku światła odbitego kierunkowo od powierzchni do światła odbitego w sposób rozproszony. Im więcej światła odbitego w sposób kierunkowy, tym większy jest połysk. Jest to cecha istotna dla papierów ilustracyjnych, wydruków reklamowych itp.
